درمان جای زخم | اسکار

اسکار چیست؟

هنگامی که یک عامل خارجی باعث آسیب یا جراحت به پوست می شود، در طول روند بهبود زخم ها در جهت بازیابی پوست نوعی بافت به نام اسکار در محل زخم قبلی شکل می گیرد. عفونت، جراحی، جراحت یا التهاب بافت می تواند باعث ایجاد اسکار در هر نقطه از بدن شود.

در موارد شدید، اسکار هیپرتروفیک و کلوئید ممکن است پس از آسیب رخ دهد، به ویژه ترومای سوختگی شدید، که می‌تواند بدشکل باشد و بر کیفیت زندگی فرد تأثیر منفی بگذارد.

اکثر اسکارها هرگز به طور کامل از بین نمی روند، اما زخم های کوچکتر ممکن است به مرور زمان محو شوند. برای اسکارهای بزرگتر یا قابل توجه تر، درمان هایی وجود دارد که می تواند به کاهش اندازه آنها کمک کند یا آنها را کمتر به چشم بیاورد.

چگونه اسکار ایجاد می شود؟

جای زخم بخش طبیعی از روند بهبودی پس از آسیب ایجاد شده روی پوست است. هنگامی که پوست آسیب می بیند، بدن شما بافت جدیدی برای بستن زخم ایجاد می کند. این بافت اسکار که بیشتر از پروتئین کلاژن ساخته شده است، به ناحیه آسیب دیده  ساختار می دهد.

بافت اسکار ضخیم تر و فیبری تر از پوست معمولی است، به همین دلیل است که اغلب کمی متفاوت به نظر می رسد. نحوه بهبود اسکار شما به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله اینکه زخم چقدر عمیق و چقدر بزرگ است. جایی که روی بدن شماست؛ سن، ژن، جنس، و نژاد شما.

انواع اسکار

 چندین نوع اسکار وجود دارد، از جمله:

اسکارهای کلوئیدی ؛  زخم هایی هستند که بزرگتر از زخم اصلی ایجاد می شوند. بدن به‌جای توقف در هنگام بهبودی پوست، ماه‌ها – یا حتی سال‌ها – پس از آسیب به ساخت کلاژن ادامه می‌دهد و یک اسکار برجسته ایجاد می‌کند. این نوع اسکارها می توانند در هر جایی ایجاد شوند اما بیشتر روی شکم، پشت، قفسه سینه، گوش، فک یا شانه ها دیده می شوند. افرادی که پوست تیره یا موهای قرمز دارند بیشتر در معرض اسکار کلوئید قرار دارند.

اسکار هایپرتروفیک؛ این اسکارها ممکن است به مرور زمان کوچک شوند اما هرگز به طور کامل صاف نمی شوند. آنها شبیه کلوئیدها هستند اما فراتر از مرز آسیب رشد نمی کنند.

اسکارهای انقباضی؛ اگر پوست شما سوخته است، ممکن است اسکار انقباضی داشته باشید. این اسکارها پوست را سفت می‌کنند، که ممکن است حرکت قسمت آسیب‌دیده بدن را سخت‌تر کند. اگر جای زخم عمیق باشد، ممکن است بر عضلات و اعصاب زیرین نیز تأثیر بگذارد.

اسکارهای تخت؛ رایج ترین انواع اسکار هستند. همانطور که از نام آن پیداست، این اسکارها با بهبودی صاف می شوند و کمتر دیده می شوند.

اسکارهای جای جوش و آکنه؛ آکنه یا آبله مرغان شدید می‌تواند فرورفتگی‌های کوچکی را در پوست ایجاد کند که شبیه سوراخ‌های ریز هستند، شبیه به آثار باقی‌مانده از یخ‌چین (به همین دلیل است که اغلب به آنها اسکار یخ‌چینی می‌گویند). اسکارهای فرورفته همچنین می توانند پوست شما را ناهموار یا مواج نشان دهند و گاهی اوقات ممکن است دهانه های عمیق تری با لبه های مشخص ایجاد کنند.

راه های زیادی برای درمان جای زخم وجود دارد. گزینه ای که برای شما بهترین است به نوع، اندازه و شدت اسکار بستگی دارد.

درمان‌های اسکار بدون نسخه (OTC) و نسخه‌ای

بسیاری از کرم‌ها، پمادها، ژل‌ها و بانداژها وجود دارند که می‌توانند به محو شدن جای زخم‌های ناشی از بریدگی، زخم یا آسیب‌های دیگر کمک کنند. محصولاتی با ترکیباتی مانند آلفا هیدروکسی اسید، هیدروکورتیزون یا رتینوئیک اسید ممکن است به روشن شدن جای زخم کمک کنند، در حالی که ژل های ساخته شده با سیلیکون می توانند در وهله اول جای زخم ها را کوچک کرده یا حتی از ایجاد آنها جلوگیری کنند. اگر جای زخم شما خارش دارد، پزشک ممکن است آنتی هیستامین خوراکی را توصیه کند. کرم‌های استروئیدی نیز ممکن است به روند بهبودی کمک کنند.

شایان ذکر است که اگرچه بسیاری از این محصولات می توانند جای زخم را کمتر نمایان کنند، اما باعث از بین رفتن کامل آن نمی شوند. با پزشک، جراح یا متخصص پوست خود مشورت کنید که کدام درمان های OTC یا نسخه ای ممکن است برای شما مناسب باشد.

درمان اسکار تزریقی

تزریق می تواند ظاهر برخی از اسکارها را بهبود بخشد یا ناراحتی را کاهش دهد. این درمان ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:

تزریق کورتیکواستروئید؛ تزریق استروئید اغلب برای درمان اسکارهای برجسته مانند کلوئید یا اسکار هیپرتروفیک استفاده می شود. استروئیدها مستقیماً به داخل اسکار تزریق می‌شوند تا رشته‌های کلاژن را تجزیه کنند و جای زخم را کوچک‌تر، صاف‌تر و نرم‌تر کنند. از آنجایی که استروئیدها التهاب را کاهش می دهند، این تزریق ها می توانند به تورم و خارش نیز کمک کنند. پزشک شما ممکن است از این روش به تنهایی استفاده کند یا آن را با درمان های دیگر ترکیب کند.

بلئومایسین یا فلوئورواوراسیل. در حالی که این داروها بیشتر برای درمان انواع خاصی از سرطان استفاده می‌شوند، اما می‌توانند به صاف کردن زخم‌ها و تسکین خارش و درد ناشی از آن‌ها نیز کمک کنند.

پرکننده های پوستی؛ تزریق کلاژن، چربی یا اسید هیالورونیک می تواند به پر کردن فرورفتگی های به جا مانده از آکنه شدید کمک کند. این فیلرها در زیر جای زخم تزریق می‌شوند تا حجم بیشتری به پوست داده و سطح را صاف‌تر و یکدست‌تر نشان دهند. نتایج ممکن است ماه ها یا حتی سال ها طول بکشد، اما موقتی هستند.

نور درمانی برای از بین بردن جای زخم

لیزردرمانی از گرما و نور استفاده می کند تا جای زخم کمتر دیده شود. دو نوع لیزر برای درمان استفاده می شود:

لیزرهای کاهنده. این نوع لیزر لایه های بیرونی پوست اسکار را از بین می برد و سلول جدید و سالم تر را تحریک می کند تا در جای خود رشد کند.انواع لیزرهای کاهنده عبارتند از: لیزرهای دی اکسید کربن که از پالس های کوتاه و مداوم نور برای برداشتن لایه های پوست استفاده می کنند و لیزرهای اربیوم که با آسیب کمتری به بافت اطراف، پوست اسکار را از بین می برند.

لیزرهای غیر سایشی؛ لیزاین لیزرها تهاجم کمتری دارند زیرا پوست را بدون آسیب رساندن به سطح آن گرم می کنند. گرما باعث می شود تا کلاژن بیشتری بسازد، که می تواند به محو شدن اسکارهای کوچکتر کمک کند. لیزرهای رنگی پالسی نوع رایجی از لیزرهای غیر سایشی هستند که از نور برای کوچک کردن رگ‌های خونی در بافت اسکار استفاده می‌کنند و قرمزی و تغییر رنگ را در طول زمان کاهش می‌دهند.

اگر اسکار کلوئیدی دارید که با درمان های دیگر بهبود نیافته است، ممکن است پزشک شما رادیوتراپی با پرتو خارجی سطحی را پیشنهاد دهد. در این درمان از پرتوهای نور با تمرکز بالا برای از بین بردن سلول هایی که کلاژن اضافی تولید می کنند، استفاده می شود. از آنجایی که نور فقط به لایه سطحی پوست می رسد، به بافت پوست سالم زیرین آسیب نمی رساند.

درمان اسکار با جراحی

برای زخم‌های بزرگ‌تر و عمیق‌تر که حرکت شما را محدود می‌کند یا مشکلات دیگری ایجاد می‌کند، جراحی ممکن است بهترین راه برای درمان آنها باشد. انواع درمان های جراحی عبارتند از:

پیوندهای پوستی؛ در پیوند پوست، جراح پوست سالم را از یک قسمت بدن شما می گیرد و از آن برای پوشاندن یا جایگزینی پوست آسیب دیده استفاده می کند. پس از چند روز، پوست پیوند شده تشکیل رگ های خونی می دهد و به ناحیه اطراف می چسبد. این جراحی اغلب برای افرادی که دچار سوختگی شده اند استفاده می شود.

جراحی فلپ پوست؛ جراحی فلپ پوست شبیه پیوند پوست است اما از یک تکه ضخیم‌تر از پوست سالم استفاده می‌کند که شامل رگ‌های خونی، چربی و گاهی اوقات ماهیچه است. این جراحی اغلب برای اسکارهایی استفاده می‌شود که در قسمت‌هایی از بدن که خون رسانی ضعیفی دارند یا جایی که آسیب بر رگ‌های خونی موجود تأثیر گذاشته است، استفاده می‌شود.

انبساط بافت؛ در طی این روش، یک وسیله بالون مانند در زیر پوست نزدیک جای زخم قرار داده می شود و به آرامی با آب نمک پر می شود. این امر باعث کشیده شدن و رشد پوست اطراف آن می شود. سپس از این پوست جدید برای جایگزینی بافت اسکار استفاده می شود. این اغلب همراه با جراحی فلپ پوست انجام می شود.

کرایوتراپی؛ پزشک شما ممکن است از نیتروژن مایع برای انجماد و برداشتن بافت اسکار استفاده کند. این درمان اغلب برای اسکارهای کلوئیدی استفاده می شود و معمولاً با تزریق استروئید یا جراحی ترکیب می شود.

درم ابریژن؛ اگرچه درم ابریژن همیشه به عنوان یک عمل جراحی در نظر گرفته نمی شود، اما درم ابریژن از دستگاه خاصی برای سنباده زدن ملایم سطح پوست استفاده می کند. با برداشتن لایه‌های بالایی، پوست جدید و سالم‌تری را به رشد تحریک می‌کند. این می تواند به درمان جای جوش کمک کند.

لیزر درمانی؛ یک انتخاب محبوب برای صاف کردن و روشن کردن جای زخم است، اما گاهی اوقات می تواند باعث ایجاد هیپرپیگمانتاسیون شود که در آن برخی از نواحی پوست تیره تر از ناحیه اطراف می شوند. تزریق‌هایی که برای بهبود اندازه یا بافت اسکار انجام می‌شوند، خطر کمی برای هیپرپیگمانتاسیون دارند و در برخی موارد ممکن است باعث کوچک شدن پوست اطراف اسکار شوند و باعث فرورفتگی به نظر برسند. اگر تصمیم به جراحی دارید، همیشه این خطر وجود دارد که اسکار عود کند یا اسکار جدیدی ایجاد شود.

کدام جراحی برای از بین بردن جای زخم بهتر است؟

هر نوع جراحی مزایا و معایبی دارد. اینکه کدام یک برای شما بهترین است به نوع، اندازه و محل اسکار شما بستگی دارد.

آیا سن خاصی برای از بین بردن جای زخم وجود دارد؟

سن خاصی برای برداشتن اسکار وجود ندارد، اما ممکن است پزشک شما پیشنهاد کند که قبل از درمان آن صبر کنید تا بهبودی کامل شود. این می تواند ماه ها یا حتی سال ها طول بکشد.

آیا لیزر درمانی می تواند جای زخم های قدیمی را از بین ببرد؟

درمان اسکارهای قدیمی سخت تر است، اما لیزر درمانی ممکن است آنها را کمتر به چشم بیاورد. این پروسه معمولا چندین جلسه طول می کشد.

چگونه می توانم از شر جای جوش خلاص شوم؟

اسکارهای آکنه را می توان با استفاده از کرم های تجویزی، لیزر درمانی، تزریقات پوستی یا درم ابریژن بسته به شدت و نوع آنها درمان کرد.

چگونه می توانم اسکارهای جراحی را از بین ببرم؟

در حالی که جای زخم های جراحی را نمی توان به طور کامل از بین برد، درمان هایی مانند کرم ها و لیزر درمانی می توانند به بهبود رنگ و بافت آنها کمک کنند.

تاثیر ژل های سیلیکونی موجود در ترمیم کننده ها  در روند بهبود زخم و اسکار

ژل سیلیکونی  چیست؟

در حال حاضر درمان های مختلفی برای تسریع روند بهبود زخم و به حداقل رساندن ظاهر اسکار در دسترس است که انتخاب آنها به نوع اسکار بستگی دارد. محصولات سیلیکونی که هم به صورت ورقه ای و هم به صورت ژل مایع در دسترس هستند، بیش از 30 سال است که در درمان اسکارها استفاده می شوند و کارایی بالینی آنها در آزمایشات متعدد تأیید شده است.

سیلیکون یک عنصر بی اثر است که زیست سازگار، مقاوم در برابر رشد میکروبی، غیرتهاجمی و نسبتا کم هزینه است. علاوه بر این، ژل سیلیکون به طور قابل توجهی اندازه و ظاهر اسکارها و شاخص ارتفاع اسکار (SEI) را بهبود می بخشد، که ارتفاع بافت اسکار را در مقایسه با پوست اطراف اندازه گیری می کند.

ژل سیلیکونی چگونه کار می کند؟

مکانیسم‌هایی که محصولات سیلیکونی ظاهر اسکار را کاهش می‌دهند و علائم مرتبط با آن‌ها را درمان می‌کنند نامشخص است. با این حال، چندین فرضیه در مطالعات بالینی مطرح و بررسی شده است.

در طول فرآیند بهبود اولیه زخم، لایه شاخی پوست آب زیادی از دست میدهد. این کم‌آبی به سول های تولید کننده کراتین سیگنال می‌دهد تا ماده ای به نام  سیتوکین‌هایی تولید کنند، که متعاقباً فیبروبلاست‌ها را به سنتز و آزادسازی مقادیر بیش از حد کلاژن مورد نیاز برای تشکیل اسکار تحریک می‌کند.

سیلیکون باعث انسداد و هیدراتاسیون زخم می شود که به لایه شاخی جدید اجازه می دهد تا آب بیشتری را حفظ کند و در نتیجه میزان کلاژن تولید شده در ناحیه آسیب دیده را کاهش دهد. نکته مهم این است که هیدراتاسیون ایجاد شده توسط سیلیکون شبیه پوست معمولی است، در نتیجه لایه شاخی را عادی می کند و از هر گونه اثرات مضری که می تواند با یک سد بیش از حد مرطوب همراه باشد جلوگیری می کند.

علاوه بر این، سیلیکون ها به طور قابل توجهی دمای ناحیه را افزایش می دهد که از جریان خون به این ناحیه جلوگیری می کند و در نتیجه فرآیندهای اضافه در روند بهبودی را که در ایجاد اسکار نقش دارند محدود می کند.

مطالعات ثابت شده تاثیر سیلیکون ها بر بهبودی اسکار

چندین کارآزمایی بالینی نشان داده اند که سیلیکون به طور موثر ظاهر اسکارهای هیپرتروفیک و کلوئید را کاهش می دهد. هنگامی که برای دوره های طولانی استفاده می شود، به ویژه در کاهش ضخامت جای زخم، قرمزی و درد موثر است. در نتیجه، درمان‌های مبتنی بر سیلیکون به عنوان درمان خط اول و طلایی برای اسکار در نظر گرفته می‌شوند.

ورقه های ژل سیلیکونی می توانند طیف وسیعی از اسکارها را درمان کنند که رایج ترین آنها شامل اسکارهای هیپرتروفیک و کلوئید است. با این وجود، بسته به شدت و ظاهر، اسکارهای جراحی، آکنه و سوختگی را می توان با نوار سیلیکونی نیز درمان کرد.

آیا استفاده از ژل های سیلیکونی عوارض جانبی دارد؟

ژل سیلیکونی به طور کلی بی خطر است و با حداقل عوارض جانبی همراه است، که برخی از آنها ممکن است شامل خارش، بثورات پوستی، شکستگی پوست زیر ژل، بوی بد، قرمزی، تورم یا افزایش درد باشد. بیمارانی که در آب و هوای گرم زندگی می کنند نیز ممکن است در معرض عارضه بیشتری برای تجربه تحریک پوست باشند.

نکته مهم این است که برداشتن ژل سیلیکونی و شستن ناحیه با صابون ملایم حداقل یک بار در روز می تواند خطر این عوارض جانبی را کاهش دهد و از بروز عفونت های پوستی نیز جلوگیری کند.

معرفی بهترین ترمیم کننده های زخم و اسکار